शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द : Shabdsamuhabaddal ek shabd Marathi


शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द : Shabdsamuhabaddal ek shabd Marathi 

     अनेक शब्द एकत्र येऊन शब्दसमूह बनतो, या अशा शब्दसमूहातून जो अर्थ प्राप्त होतो त्याच अर्थासाठी एकच शब्द वापरणे म्हणजे शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द होय.
शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द : Shabdsamuhabaddal ek shabd Marathi
शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द : Shabdsamuhabaddal ek shabd Marathi 
स्पर्धा परीक्षेसाठी आपणास शब्दसमूहाबद्दल शब्द या घटकावर आधारित प्रश्न नक्कीच विचारला जातो ,यासाठी पुढील शब्दसमूहाचा अभ्यास करा.

     शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द या वर आधारीत व्हिडिओ पाहण्यासाठी पुढील लिंक ला क्लिक करा.

                                                                                    अमर  - ज्याला मरण नाही असा
अविट- ज्याचा कधीही वीट येत नाही असे
अबूतपूर्व -पूर्वी कधी घडले नाही असे
अथांग -ज्याचा तळ लागत नाही असा
अद्वितीय -याचा सारखा दुसरा कोणीही नाही असा
असीम -ज्याला सीमा नाही असा 
अल्पसंतुष्ट- थोडक्यात समाधान मानणारा
अन्नछत्र -मोफत अन्न मिळण्याचे ठिकाण 
अनुपम -ज्याला कशाची उपमा देता येणार नाही असा ,अद्वितीय
अनाथ -कोणाचाही आधार नाही असा
 अग्रज -आधी जन्मलेला ,थोरला भाऊ 
अनुज -मागून जन्मलेला, धाकटा भाऊ
अष्टावधानी -एकाच वेळी अनेक गोष्टीत लक्ष देणारा 
अनवाणी- पायात पादत्राणे न घालणारा 
अराजकता -कायदा व सुव्यवस्थेच्या नियंत्रण बाहेर गेलेली परिस्थिती 
अमृतमहोत्सव- 75 वर्षांनी साजरा होणारा उत्सव 
अन्वित-अंगावर शहारे येथील असा
अवर्णनीय- ज्याचे वर्णन करता येणार नाही असे 
अनमोल- ज्याची किंमत होऊ शकणार नाही असे
अनुरागता -प्रेमात पडलेली अशी
अविनाशी- ज्याचा कधी नाश होणार नाही असे
अजय- ज्याला कोणी जिंकू शकत नाही असा
अतिथी-सूचना न देता अचानक येणारा पाहुणा
अनाथाश्रम-निराश्रीत मुलांच्या सांभा करणारी संस्था
अन्यक्ती-एकाला उद्देशून दुसऱ्यास बोलणे
अजातशत्रू- ज्याला कोणी शत्रू नाही असा अष्टपैलू विविध बाबीत प्रवीण  असलेला
अजबखाना -विलक्षण विचित्र वस्तूंचे संग्रहालय
अननुभवी- ज्याला कसलाही अनुभव नाही असा
आबदारखाना- स्वच्छ गार पाणी ठेवण्याची जागा
अंबारी -हत्तीच्या पाठीवर बसण्यासाठी केलेली रचना
आमरण -मरण येईपर्यंत
आजानुबाहू- ज्याचे हात गुडघ्यापर्यंत पोहोचतात असा
असेतूहिमाचल -हिमालयापासून कन्याकुमारी पर्यंत
अपादमस्तक-पायापासून डोक्यापर्यंत
आस्तिक- देव आहे असा मानणारा
आत्मचरित्र- स्वतःच लिहिलेले स्वतःचे चरित्र
आबालावृद्ध-बालकापासून वृद्धापर्यंत सर्वजण
आदिवासी -अगदी पूर्वीपासून राहणारे रहिवाशी
उद्योजक- उदयाला येत असलेले
उपवर -लग्नास योग्य असलेली कन्या
उभयचर -जमिनीवर आणि पाण्यात दोन्हीही ठिकाणी राहू शकणारा
उपरा- घरदार असलेला
 उत्क्रांती- हळूहळू घडून येणारा बदल
एकलकोंडा- एकटे राहणे पसंद करणारा
आईतखाऊ -श्रम न करता येते खाणारा
अंगाईगीत- लहान मुलांना झोपवण्यासाठी म्हटलेले गीत
ककुदा - उंटाच्या पाठीवर असलेला उंच मासल भाग
कर्तव्यपरायण- कर्तव्य करण्यात तत्पर
कर्तव्यकराड -कर्तव्याकडे पाठ फिरवणारा
कमलाक्षी- जिचे डोळे कमल पुष्पा प्रमाणे सुंदर आहेत अशी
कटाक्ष -डोळ्याच्या कोपऱ्यातून पाहणे
कनवाळू- दुसऱ्याच्या दुःख पाहून कळवणारा 
कल्पवृक्ष -सर्व इच्छा पूर्ण करणारा वृक्ष
कामधेनु- सर्व इच्छा पूर्ण करणारी गाय
कृतघ्न -केलेले उपकार विसरून जाणारा
 कृतज्ञ- केलेले उपकार जाणणारा       

'शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द : Shabdsamuhabaddal ek shabd Marathi '

कोठार -धान्य व वस्तु साठवण्याची जागा
क्रांती -घडवून आलेला बदल
खंदक- किल्ल्याभोवती खाल्लेला पाण्याचा चर
खेचर -आकाशात वावरणारे प्राणी
खग -आकाशात भ्रमंती करणारा
गर्भश्रीमंत -जन्मापासून श्रीमंत असलेला
गजगामिनी- जिची चार हत्तीच्या चालीप्रमाणे डौलदार आहे अशी
गारुडी- सापाचा खेळ करणारा
गावकुश -गावा भुताचा तट
गाभारा -जेथे मूर्ती असते तो देवाच्या आतील भाग
गिरीजन- डोंगरात राहणारे लोक
 घरकोंबडा- नेहमी घरात बसून राहणारा
चकवे - भाताची लावणी करताना म्हणतात ती गाणे
चतुर्वेदी-चारी वेदांमध्ये पारंगत असलेला
चंद्रमुखी- जिची मूक चंद्र प्रमाणे आहे अशी
चिंतामणी -इच्छेलेले देणारा म्हणी
चित्रगुप्त -मानवाच्या पाप पुण्याचा हिशोब ठेवणार आहे आमचा
 सेवक
चव्हाटा- चार रस्ते एकत्र  येतात ती जाग
चीज -संगीतातील राग गाण्यासाठी केलेली काव्य
 जागल्या -रात्री जागून गावात पहारा करणारा 
जिज्ञासू -जाणून घेण्याची इच्छा असलेला
जीर्णोधार- जुन्याचीदुरुस्ती करणे
झांझार -पहाटेचा वास संध्याकाळचा अंधुक प्रकाशन
टाकसाळ- नाणी पाडण्याचा कारखाना 
डोंबारी -दोरीवरच्या कसरती करून पोट भरणारा 
तगाई- शेतकऱ्यांना मिळणारे कर्ज
 तिथा - तीन रस्ते एकत्र मिळण्याचे ठिकाण 
तटबंदी- संरक्षणासाठी बांधलेली भिंत 
ताम्रपाट-तांब्याच्या पत्र्यावर कोरलेला लेख
 दरवेशी- अस्वलाचा खेळ करणारा
 डाय -वासरांना वाटून द्यावयाची रक्कम 
दिवाबीत-लोकांपुढे जाण्यास घेणारा मनुष्य 
द्विज-दोन वेळा जन्मलेला
दुर्ग-सागरातील किल्ला
दीपस्तंभ-जहाजांना दिशा दाखवणारा मनोरा वरील दिवा
द्वीपकल्प-तीन बाजूंनी पाणी असलेला प्रदेश
दुवाब - दोन नद्यांमधील जागा
दैनिक - दररोज प्रसिद्ध होणारे
दैववादी -नशीबावर किंवा दैवावर भरोसा ठेवणारा
दुराग्रही-स्वतःचा आग्रह धरणारा
दंतकथा-तोंडात तोंडी चालत आले ही गोष्ट कानकाने झालेल्या
धर्मशाळा यात्रेकरूंच्या निवाऱ्यासाठी धर्मार्थ बांधलेली इमारत
नगारखाना-चौघडा नगारा इत्यादी वाद्य ठेवण्याची जागा
नकशीकांत-पायाच्या नखापासून डोक्याच्या शेंडीपर्यंत
नवमतवादी- नवीन मतांचा पुरस्कार करणारा
नास्तिक- देव नाही असा मानणारा
नांदी -नाटकाच्या सुरुवातीचे स्तवन गीत
नंदादीप- देवापुढे सतत ठेवणारे दिवा
निरपेक्ष -कसलीही अपेक्षा नसणारा
निष्पक्षपाती- कोणाची बाजू न घेता योग्य न्याय देणारा
निशाचर -रात्री फिरणारा
नेत्रपल्लवी- डोळ्याने केलेली खाना खुनाची भाषा
नियतकालिक -ठराविक वर्षाने प्रसिद्ध होनारा 
निवार्षिक-घरदार नष्ट झालेला
परवणी- फार दिवसांनी येणारी संधी अतिशय दुर्मिळ योग
परोपजीवी - दुसऱ्याच्या जीवावर जगणार
परिचारिका -रोगांची सेवा
पूर्वभिमुख- पूर्वेकडे तोंड करून असलेला
पुरोगामी -पुढे जाणारा सुधारणावादी
प्रतिगामी -प्रगती विरोधी
पंचवटी- पाच वडांचा समुदाय असलेली जागा
पंचक्रोशीच्या- पाच तासांच्या अंतरावर असलेल्या प्रदेश
पंकज- चिखलात उमले उमललेले कमळ
पंचांग- किती वार नक्षत्र योग आणि करण या पाच गोष्टींची माहिती असलेली पुस्तिका
परीस -लोखंडाचे सोने करणारा काल्पनिक दगड
पटकथा लेखक -सिनेमाच्या कथा लिहिणारा
पागा -घोडे बांधण्याची जागा
पाक्षिक- पंधरा दिवसांनी प्रसिद्ध होणारे
 पानपोळी -फुकट पाणी मिळण्याची जागा
बाळंद -शेतातून जाणारी अरुंद पायवाट
पाणीवळ -पाण्यातील कचरा
पांजरपोळ- गुरांना पोहोचण्याचे ठिकाण
पाचू -हिरव्या रंगाचे मौल्यवान रत्न
पोरका- ज्याला कोणी आई-वडील नाही आसा
पोपटपंची- अर्थ न समजता केलेले पाठांतर
पोटगी -घटस्फोटीत स्त्रीला तिच्या निर्वाहा साठी मिळणारी रक्कम
प्रेक्षक- पाहण्यासाठी जमलेले लोक
प्रक्षिप्त -ग्रंथात मागाहून इतरांनी भुसावलेले मजकूर
फितूर- शत्रूला सामील झालेली व्यक्ती
बुद्धीप्रमाणेवादी -बुद्धी प्रमाण मानून त्याप्रमाणे वागणारा
बाळकडू -लहानपणी मिळालेले शिक्षण
बारादरी -बारा खिडक्या असलेला महाल
बाजारभुंगे- फौजी  बरोबर असणारी इतर माणसे 
भुईकोट -सपाट जमिनीवर बांधलेला किल्ला
भाट - स्तुती करणारा
भाकडकथा -तीर्थ कथा
मनकवडा- दुसऱ्याच्या मनातील ओळखणारा
महानुभाव- खूप अनुभव असलेला
मानधन- स्वच्छ ने केलेल्या कार्याबद्दल सन्मानाने दिला जाणारा
 मोबदला
मदारी- माकडाचा खेळ करणारा
मधीराक्षी-डीजे डोळे मधील प्रमाणे धुंद आहेत अशी
हरिनाक्षी-तिचे डोळे हरणाच्या डोळ्याप्रमाणे सुंदर आहेत असे
मीनाक्षी-माझ्यासारखी डोळे असणारी स्त्री
माहूत -हत्तीला काबूत ठेवणारा
मूकबधिर -ऐकायला व बोलायला न येणारा
माणिक -तांबड्या रंगाचे मौल्यवान रत्न
मचान - पिकांची राखण करण्यासाठी रानात घातलेला मांडव
माजघर -घरातील मधले दालन
मृत्युंजय- जाने मृत्यूवर विजय मिळवला आहे असा
मूर्खशिरोमणी -अतिशय मूर्ख असणारा
मितभाषी- मोजके तेवढेच बोलणारा
मिताहरी- मोज का आहार घेणारा
युगपुरुष -आपल्या वेळेची परिस्थिती बदलून तिला योग लावणारा
यावचंद्रदिवाकरराव- सूर्य चंद्र असेपर्यंत
रौप्यमहोत्सव- 25 वर्षांनी साजरा होणारा महोत्सव
लग्नप्रतिष्ठित- खोटी प्रतिष्ठा मिळविलेल
लेने -डोंगरात कोरलेले मंदिर
लवाद- उभय पक्ष्यांच्या संमतीने नेमलेला मध्यस्थ
वल्कल -झाडांच्या सालीपासून तयार केले वस्त्र
वामकुशी- दुपारच्या भोजनानंतर ची अल्पशी झोप
वृत्तनिवेदक -बातमी सांगणारा
वतन -इनाम म्हणून वंशपरंपरागत मिळालेली जमीन
वडवानल -समुद्रात असणारी अग्नी
वेस- गावाचे प्रवेश द्वार
वार्ताहर -बातमी आणून देणारा
वाटाघाटी- मतभेद मिटविण्यासाठी केलेली बोलणी
विजयीविश्व- जिंकण्याची प्रबळ इच्छा असलेला
विरांगणा- लढाई शौर्यानेलढणारी स्त्री
विदुर- ज्याची पत्नी मृत्यू पावली आहे असा
विधवा- ज्याचा पती मृत्यू पावला आहे असा
वानरकिंवान - अपायकारक सहानुभूती
वरमाय- नवऱ्या मुलीची आई
शतपावली- जेवण झाल्यानंतर शंभर पावले म्हणजे थोडे फिरणे
शताब्दी- शंभर वर्षांनी साजरा होणारा महोत्सव
शैव- शंकराची उपासना करणारा
शिलालेख- दगडावर कोरलेला लेख
शीघ्रकोपी- अतिशय लवकर रागावणारा
शुद्धपक्ष -चांदण्या रात्रीचा पंधरवड
शाश्वत- कधी नष्ट न होणारे कायम टिकणारे
सनातनी- जुन्या चालीरीतीने चिटकून राहणारा
सद्वा -जिच्या पती जिवंत आहे अशी
सहद्याई-एकाच वेळी गुरुकडे शिक्षण घेणारे
सहोदार -एकाच आईच्या पोटी जन्म झालेला आहे अस
सहगमन- पती निधनानंतर स्त्री केलेले आत्मदहन
संदीप्रकाश- सूर्योदयापूर्वी किंवा सूर्यास्तानंतर दिसणारा प्रकाश
संचारबंदी-मोकळेपणाने फिरण्यास मनाई
साप्ताहिक-आठवड्याने प्रसिद्ध होणारे वर्तमानपत्र
सूत्र-मोजक्या शब्दात सांगितलेले तत्व
साम्यवादी- माझ्या समता प्रस्थापित व्हावी असा मानणारा
सामंतशाही -सरदार व जमीनदार यांचे
सलदार- वर्षासाठी नेमलेला गडी
सांगकाम्या -सांगितले तेवढेच काम करणारा
सांडणीस्वर-उंटावरून टप्पा व गैर्य नेणारा
स्वगत- स्वतःच केलेले भाषण
समकालीन -एकाच काळातील एकाच वेळेचे
हरताळ- बाजार व्यवहार बंद ठेवण्याची सामुदायिक कृती
सिंहकटी-जिची कमर सिंहाच्या कमरेप्रमाणे बारीक आहे अशी
सिंहावलोकन -मागील कालखंडाचा घेतलेला आढावा
हरकाम्या -सांगितलेले कोणतेही काम करणारा
हिरकमहोत्सव- साठ वर्षांनी साजरा होणारा उत्सव
त्रेमासिक -तीन महिन्यातून एकदा प्रसिद्ध होणारे
क्षितिज -आकाश जिथे जमिनीला टेकल्याचा भास होतो ती काल्पनिक जागा

"शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द : Shabdsamuhabaddal ek shabd Marathi" 

  स्पर्धा परीक्षेची तयारी करण्यासाठी पुढील यूट्यूब चॅनेल ला सबस्क्राईब करा. 
https://www.youtube.com/@ramgovardhandole8936
श्री राम गोवर्धन डोळे 
     

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा